klier (lichaam)
Klier
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een klier is een orgaan dat het produceren of transporteren van bepaalde stoffen als doel heeft.
IndelingKlieren worden onderscheiden in:
- Klieren met interne secretie (endocrien). Endocriene klieren geven hun product direct af aan het bloed of andere organen binnen in het lichaam.
- Klieren met externe secretie (exocrien). Exocriene klieren geven hun product af dmv een buisje naar buiten of aan een holte in het lichaam.
Een combinatie hiervan komt ook voor, de endo-exocriene klieren.
[bewerken] Interne secretie, endocriene klieren
Endocriene klieren zijn:
- de hypofyse, een kleine maar belangrijke en gecompliceerde klier gelegen in de hersenen. Deze klier produceert een scala aan hormonen die veel veranderingen in het lichaam regelt. Zelfs de menselijke stemming hangt deels af van de stoffen die deze klier produceert, of juist niet.
- schildklier.
[bewerken] Externe secretie, exocriene klieren
Er zijn drie soorten exocriene klieren:
-
eccriene klieren scheiden stoffen af die in de kliercel gemaakt worden, waarbij de kliercel heel blijft:
- speekselklieren liggen in de mond en produceren speeksel;
- traanklieren bevinden zich boven de ogen en produceren traanvocht;
- kleine zweetklieren liggen in de huid en produceren zweet;
-
apocriene klieren scheiden stoffen af waarbij een deel van de cel wordt afgescheiden:
- grote zweetklieren in de oksel;
- melkklieren geven bij zoogdieren melk af via de tepel;
- oorsmeerklieren;
- holocriene klieren scheiden stoffen af waarbij de hele cel verloren gaat:
[bewerken] Endo-exocriene klieren
Endo-exocriene klieren zijn:
- de alvleesklier produceert insuline, glucagon en somatostatine die aan het bloed worden afgegeven, maar ook sap met inactieve spijsverteringsenzymen;
- geslachtsklieren;
- klierharen bij planten.
[bewerken] Betekenisuitbreiding
- De uitroep "Klier!" wordt soms metaforisch gebruikt als scheldwoord, synoniem aan bijvoorbeeld "etterbak". Van oorsprong is dit een eufemisme met als hoofdbetekenis "iets/iemand waarvan de aanwezigheid duidelijk voelbaar is", net zoals men van sommige lichaamsklieren flink last kan hebben. De eufemistische waarde van het scheldwoord "klier" is inmiddels verloren gegaan.